Một món ăn rất phổ thông có tên gọi xoa xoa, được làm bằng lá sương sâm mà nhiều người rất tò mò về nó. Tại thôn Thanh Ly 2, xã Bình Nguyên, huyện Thăng Bìnhvẫn còn nhiều gia đình đang theo và giữ lửa cho nghề truyền thống làm món ăn đặc biệt này.

Cách thị trấn Hà Lam khoảng 3km về phía Tây Bắc, một làng nghề ở thôn Thanh Ly 2, xã Bình Nguyên nổi tiếng làm món xoa xoa lâu đời.Về nguồn gốc nghề làm xoa xoa, nhiều người lớn tuổi vẫn không biết có từ bao giờ.Nhưng ở đây, có nhiều gia đình làm từ 3 đời.Còn đối với bà Phan Thị Mãi (thôn Thanh Ly 2, xã Bình Nguyên),từ khi làm dâu về đây, gia đình chồng của bà đã có làm nghề xoa xoa. Lúc ấy là thời hưng thịnh nhất của nghề này. Từ đó, bà cũng theo nghề đến bây giờ.Về công thức làm món xoa xoa này thì không quá cầu kì. Chỉ cần có lá sương sâm tươi xanh, đem ra nhồi vò với nước sạch theo tỷ lệ phù hợp rồi lọc lấy nước. Sau 2 tiếng đồng hồ sẽ kết đông thành xoa xoa. “Ở đây người ta thường mua nước sạch đóng bình về làm để tránh trường hợp xoa xoa không đông” - bà Mãi chia sẻ.

 

(Công việc này được gia đình bà Mãi làm từ hơn 30 năm nay)

Cũng theo bà Mãi, những năm gần đây, do thời tiết không thuận lợi, nên các vườn trồng cây sương sâm bị hư hại. Không có nguồn nguyên liệu, nhiều người đã bỏ nghề. Một số người đi rừng hái lá sương sâm tự nhiên, nhưng cực khổ và khan hiếm dần nên cũng đã rời nghề xoa xoa này.

Riêng gia đình ông Dương Ngọc Thú, người được coi là “giữ lửa” cho nghề làm xoa xoa tại đây. Vào mùa nắng nóng, mỗi ngày gia đình ông cho ra thị trường bình quân hơn 200kg xoa xoa. Nhận thấy nghề làm xoa xoa mang lại hiệu quả kinh tế cao, nên ông Thú quyết định mua máy móc về áp dụng để cung cấp đủ cho nhu cầu thị trường. “Sắp tới tôi cải tạo trồng lại vườn sương sâm để chủ động nguồn nguyên liệu. Món ăn truyền thống này ngày càng được nhiều người yêu thích vì sạch và tốt cho sức khỏe, đó cũng chính là động lực để gia đình tôi tiếp tục gắn bó với nghề” - ông Thú chia sẻ.

 

(Nước lọc được xem là nguyên liệu chủ yếu để chế biến Xoa xoa)

Ông Võ Văn Tưởng - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Nguyên cho biết: “Địa phương đang lập kế hoạch liên kết sản xuất đối với nghề làm xoa xoa, dự định sẽ đưa xoa xoa vào danh mục sản phẩm OCOP của xã. Trong thời gian đến, UBND xã sẽ có những chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho người dân phát triển nghề truyền thống này”.

 

(Xoa xoa được xem là thực phẩm giúp giải nhiệt cho cơ thể).

Xoa xoa bán chạy nhất vào những tháng nắng nóng. Sau khi làm ra sản phẩm, thương lái thường đến tại nhà dân thu mua.Xoa xoa có giá từ 7 đến 10 nghìn đồng/1kg, còn đượcmột số người dân đem bỏ sỉ lại các chợ đầu mối và bán ở một số chợ của địa phương.

THANH ĐẠT