Những ngày cận tết, trên những cánh đồng kiệu (thôn Tất Viên xã Bình Phục), bà con nông dân đang hối hả thu hoạch để lo mua sắm tết nguyên đán Nhâm Dần 2022.  Năm nay, Kiệu được mùa, được giá.

 

(Dù diện tích trồng kiệu có giảm, nhưng lại đạt năng suất khá cao)

Chỉ  mới  7h sáng, 2 vợ chồng chị Trương Thị Quyết ở tổ 4 thôn Tất Viên xã Bình Phục đã có chuyến thứ 2 quay trở lại ruộng để nhổ kiệu bán tết. Vụ kiệu năm nay, gia đình anh gieo trồng 4 sào. Được cái đồng đất ở vị trí thuận lợi, cao ráo, nên dù hứng chịu những đợt mưa lớn vào cuối năm 2021,  những rò kiệu của gia đình không bị ngập lâu. Bên cạnh đó, gia đình bỏ công chăm sóc kỹ lưỡng, từ khâu làm đất, gieo trồng, định kỳ bón phân đều đặng, nên các rò kiệu đều cho củ sai, to, đều và trắng sáng. Cầm trên tay bụi kiệu vừa nhổ lên với hơn chục tép to, chị Quyết, phấn khởi: Ra ruộng nhổ từ 4h sáng, hai vợ chồng vừa chở lên nhập cho thương lái hơn 1 tạ kiệu. Về nhà lo cơm nước, cho con đến trường xong, hai vợ chồng tranh thủ quay trở lại tiếp tục công việc của “ngày kiệu”.

 

Hằng ngày vợ chồng chị Quyết - anh Phát ra đồng thu hoạch kiệu từ rất sớm

Được mùa, được giá, người nông dân rất phấn khởi  khi ra đồng, là không khí chúng tôi bắt gặp ở bất kể rò kiệu nào mà chúng tôi ghé thăm. Có gia đình ra đồng làm kiệu từ 2, 3 giờ sáng. Tiếng sột xoạt của từng thỏi cát trắng va vào nhau mỗi khi người nông dân đưa tay nhổ bụi kiệu rời khỏi đất, hay tiếng cắt rễ, cắt lá để lấy phần củ kiệu nghe đều tai, xen lẫn mùi kiệu bốc lên thơm nồng.

 Năm nay do lo ngại dịch bệnh Covid-19 phải hạn chế lưu thông, sức mua của người tiêu dùng giảm, nên nhiều nông dân trên địa bàn đã giảm diện tích trồng kiệu. Không có các địa phương được xem là “cái nôi” về kiệu như Quảng Ngãi, Bình Định, nên mùa kiệu năm nay của người dân Thăng Bình (Quảng Nam) được lên ngôi. Anh Trương Văn Vinh  (thôn Tất Viên, xã Bình Phục) cho biết: Tranh thủ kiệu thu vào đang được giá, gần một tuần nay, gia đình huy động bình quân mỗi ngày 4 nhân công lao động từ mẹ già, vợ, và đứa em nhỏ ra đồng nhổ kiệu. Không như nhiều gia đình khác chọn giải pháp bán “sĩ” - hay còn gọi là cáp cả đám cho lái buôn, gia đình anh chọn cách tự nhổ tự bán. Việc làm này sẽ giúp gia đình chủ động hơn về đồng đất. “ Sau mùa kiệu, tận dụng đất đang còn nhiều chất dinh dưỡng, gia đình tôi sẽ bắt tay vào gieo trồng và chăm sóc cây đậu đen. Không cho đất nghỉ không ngừng tay ta”- anh Vinh nói.

 

Người trồng kiệu thôn Tất Viên (Bình Phục) tập trung nhổ kiệu bán tết

Không biết tự bao giờ, thiên nhiên đã ban tặng cho cát trắng xã Bình Phục (huyện Thăng Bình) kết duyên với loài cây kiệu. Một sản phẩm đặc trưng làm nên hương vị ngày tết cổ truyền của dân tộc. Từ củ kiệu, đã cho ra đời những hủ dưa món đậm đà đầy màu sắc, kiệu muối chua ngọt thơm giòn,… ăn kèm bánh chưng, bánh tét. Hương sắc đặc trưng hầu như nhà nào cũng có mỗi khi tết đến xuân về.

Hơn 80 tuổi, trong lớp áo nâu bạc màu, lão nông Phan Ngọc ở tổ 4 thôn Tất Viên vẫn lộ vẻ rắn rõi khỏe khoắn khi mang từng rổ kiệu vừa cắt xong, về đổ dồn vào một điểm chờ thương lại tới cân. Ông chia sẻ: Tôi không nhớ mình trồng kiệu và nhổ kiệu được bao nhiêu năm rồi, nhưng hàng năm cứ đến cuối tháng 7 đầu tháng 8 âm lịch, gia đình tôi cùng với hàng trăm gia đình ở thôn Tất Viên cùng nhau ra đồng làm đất trồng kiệu, miệt mài nhổ cỏ, bắt sâu, chờ ngày thu hoạch phục  vụ bà con gần xa dịp tết. Nhìn chung mùa trồng kiệu năm nay khá thuận lợi, ít sâu bệnh. “Trước đây trồng hành nhưng không ăn thua, đất này chỉ thích hợp trồng kiệu, đất càng trắng kiệu càng tốt, cho củ to. Năm nay thời tiết thuận lợi, sản lượng kiệu rất đạt.”- ông Ngọc phấn khởi.

 

Lão nông Phan Ngọc (xã Bình Phục) khẩn trương thu hoạch những luống kiệu cuối cùng mùa kiệu 2022

Vừa cầm trên tay hơn 2 triệu đồng tiền nhập kiệu, ông Trương Văn Ái (tổ 3 thôn Tất Viên) vui vẻ, 4 sào kiệu của gia đình trồng năm nay nhổ xong trước 15 tháng chạp. “Mỗi sào trừ chi phí giống, phân bón, bỏ công làm lời, gia đình ông thu về gần 20 triệu đồng. Kiệu năm nay tương đối có giá lại được mùa, nên bà con chúng tôi rất phấn khởi”- Ông Ái không dấu niềm vui.

 

         

Những bao kiệu được thu mua về đầu mối chờ xuất bán đi các nơi

Những ngày đầu vụ, những thương lái như chị Lê Thị Chính, Võ Thị Xuân còn phải đến tận ruộng để hỏi mua kiệu mang về phân loại, bán ra chợ hoặc gửi mối đi các nơi phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng. Qua tháng chạp trở đi, khi mùa thu hoạch rộ, các chị phải mượn sân của những gia đình gần các cánh đồng kiệu, căn bạc ngồi chờ bà con nhổ đem về nhập. Do sức mua của các nơi như Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn,… năm nay tăng mạnh, nên việc thu mua diễn ra rất nhanh, có bao nhiêu mua hết bấy nhiêu, không kỳ kèo làm giá như mọi năm. Giá mua thường xuyên giao động tăng lên hàng ngày. Thương lái Lê Thị Chính cho biết: Gần tết bà con trồng kiệu lo nhổ, tôi chỉ cần ngồi đây chờ bà con mang tới, có bao nhiêu mua bấy nhiêu. Tuy nhiên, năm nay sản lượng kiệu ít, trước đây ngày thu vô 3, 4 tấn, năm nay giảm còn 2 tấn/ngày, giá kiệu mua vào giao động tùy theo loại từ 34 đến 38 ngàn đồng một kg.

 

Các tiểu thương thực hiện phân loại kiệu trước khi xuất bán

Kiệu Thăng Bình thơm, ngon dễ mua dễ bán, là nhận xét tâm đắt nhất của chị Võ Thị Xuân  sau 15 năm về làm dâu trên quê hương Bình Phục và bén duyên với nghề thu gom mua bán kiệu. Năm nay, vì lý do dịch bệnh covid-19, các nơi miền Trung, miền Nam trồng không được nên sản lượng kiệu ít, kiệu phải lên giá. “ Kiệu ở Thăng Bình ngon, bà con thiệt thà nên bán ở đâu cũng được người tiêu dùng đón nhận”- Chị Xuân nói.

Năm nay, huyện Thăng Bình trồng khoảng 200 ha kiệu, tập trung ở các xã Bình Phục, Bình Giang, Bình sa,…So với mọi năm, diện tích trồng kiệu năm nay thấp hơn, chỉ đạt từ 70 đến 80% diện tích sẵn có. Tuy nhiên, năm nay kiệu được giá nên nhiều người trồng kiệu rất phấn khởi. Niềm vui “Ngày mùa kiệu” lan tỏa trên khắp những cánh đồng, len lỏi trong từng nếp nhà của người nông dân Thăng Bình trong những ngày bà con vui đón tết nguyên đán Nhâm Dần 2022.

HỒNG NĂM